بیماری بواسیر یکی از شایع ترین بیماریهای مقعدی است که تقریبا از هر 2 نفر یک نفر را به خود مبتلا می‌سازد. این بیماری یکی از عوارض یبوست مزمن است که در اثر وارد کردن فشار زیاد برای دفع مدفوع ایجاد می‌شود. مبتلایان به بواسیر معمولاً زائده یا توده های برجسته را مشاهده می‌کنند که از مقعد بیرون زده است، در برخی موارد یکی از نشانه‌های این بیماری خونریزی مقعدی یا مشاهده خون در مدفوع است. برای درمان این بیماری هفت روش مختلف وجود دارد، که هریک از آنها معایب و مزایای خاص خود را دارند. در ادامه به بررسی این بیماری و روشهای درمان آن می پردازیم؛
بیماری بواسیر چیست؟
بیماری بواسیر که با نام علمی هموروئید شناخته می‌شود و شایع‌ترین بیماری نشیمنگاهی است که در نتیجه متورم شدن، گشاد شدن یا برجستگی دیواره سیاهرگ‌های کانال مقعد و خارج از آن (زیر پوست اطراف مقعد) ایجاد می‌شود. به همین ترتیب این بیماری به دو نوع داخلی و خارجی تقسیم می‌شود. در نوع داخلی سیاهرگ متورم شده داخل کانال مقعد و در نوع خارجی سیاهرگ متورم شده زیر پوست اطراف مقعد قرار دارد.
علت بواسیر
این بیماری در اثر فشار و اسپاسم شدید، وارد شده به مقعد ایجاد می‌شود، هر عاملی که فشار زیادی را به مقعد وارد کند، میتواند علت این بیماری باشد. رایج ترین علت نیز یبوست مداوم و مزمن است. از دیگر عواملی که در ایجاد این بیماری نقش دارند، می توانیم به این موارد اشاره کنیم ؛
• یبوست مداوم
• اسهال مداوم
• چاقی و اضافه وزن
• رابطه جنسی مقعدی
• زایمان و بارداری
• جابجایی اشیا سنگین
• وارد کردن فشار به مقعد برای دفع
علائم و نشانه ها
بسته به اینکه بواسیر داخل یا خارج مقعد قرار گرفته و تا چه حد پیشرفت کرده، بیماران می‌توانند علائم مختلفی را تجربه کنند.
از علائم و نشانه های بیماری می‌توانیم به این موارد اشاره کنیم؛
• درد شدید مقعد که با دفع مدفوع یا نشستن طولانی مدت شدت می گیرد.
• سوزش
• خارش مقعد
• خونریزی مقعدی
• مشاهده خون در مدفوع
• زائده بیرون زده از مقعد
• تورم اطراف دریچه مقعد
• قرمزی و التهاب اطراف دریچه مقعد
• احساس کامل نبودن دفع
درمان بواسیر
همانطور که اشاره کردیم در درمان این بیماری راه های مختلفی وجود دارد. اما مهم است که آگاه باشید همه این روشهای درمانی به یک اندازه موثر نیستند. در ادامه مفصلاً به بررسی هریک از روشهای درمان می پردازیم؛
لیزر، درمان سرپایی بواسیر
در حال حاضر درمان بواسیر با لیزر، بهترین روش درمان این بیماری است که از آن به عنوان عمل سرپایی بواسیر نیز یاد می‌کنند. برای انجام لیزر نیازی به مراجعه بیمارستان نیست. لیزر بدون ایجاد برش و زخم یا خونریزی این بیماری را از بین می برد. در ضمن لیزر هیچ یک از عوارض و مشکلات جراحی‌های سنتی را نداشته و میتواند در کمتر از نیم ساعت برای همیشه این بیماری را از بین ببرد.
با انجام لیزر می‌توان تنها در یک جلسه و با حداقل درد و خونریزی این بیماری را درمان نمایید.
در این روش درمانی پزشکی با تابش اشعه لیزر، توده هموروئید را کوچک کرده و در نهایت از بین می برد. تمامی مراحل درمان بدون نیاز به برش و استفاده از طریق جراحی انجام شده و بنابراین درد و خونریزی بیمار بسیار کم تر از سایر روش‌ها خواهد بود. همچنین بیماران می توانند یک روز بعد از عمل، زندگی عادی و روزمره خود را در پیش گیرند.
عمل جراحی بواسیر (هموروئیدکتومی)
این روش راه جراحی این بیماری است که توسط تیغ جراحی و در بیمارستان و نیز تحت بیهوشی کامل انجام می‌شود. در این روش با استفاده از تیغ جراحی توده هموروئید را بریده و از مقعد خارج می کنند.
مقعد ناحیه بسیار حساسی است که مملو از اعصاب است. به همین جهت جراحی مقعد، جراحی حساسی به شمار می‌رود و باید توسط پزشک متخصص و با تجربه انجام شود. در غیر این صورت احتمال آسیب های مختلف از جمله بی اختیاری در کنترل مدفوع در اثر آسیب اعصاب عضله های مقعدی وجود دارد.
همچنین جراحی بواسیر از جمله جراحی های دردناک به شمار می‌رود، که بیماران بعد از عمل از درد شدید آن شکایت دارند.
روش های خانگی
روش های خانگی که برای درمان بررسی توصیه می‌شوند، معمولاً درمان قطعی این بیماری نیست فقط به جهت کنترل علائم درد خارش و سوزش توصیه می شود. از جمله روشهای درمان خانگی بیماری که قبل و بعد از درمان این بیماری باید رعایت شوند، می توانیم به این موارد اشاره کنیم ؛
• مصرف فیبر کافی: استفاده از فیبر به میزان کافی یعنی ۳۰ گرم در روز، می تواند. در رفع بیماری بسیار موثر باشد. برای دریافت فیبر کافی باید از انواع حبوبات و غلات استفاده کنید.
• آب و مایعات؛ نوشیدن 8 تا 10 لیوان آب در طول روز با نرم کردن مدفوع، میتواند در درمان این بیماری موثر باشد.
• نشستن در آب گرم: استفاده از یک لگن آب گرم و نشستن در آن به خصوص بعد از دفع مدفوع میتواند در کاهش درد شما موثر باشد.
• کمپرس یخ: قرار دادن کمپرس یخ می تواند به کاهش درد کمک نماید.
• ورزش و تحرک: انجام ورزش های سبک مثل پیاده روی می تواند حرکات روده را کنترل کرده و به این ترتیب با جلوگیری از یبوست، به کاهش شدت بیماری کمک کند.